Koli basili enfeksiyonu, tavuklar başta olmak üzere hindi, kaz, ördek, güvercin ve diğer kanatlılarda çeşitli bozukluklara sebep olan, E.Coli kaynaklı primer veya sekonder enfeksiyonlara çok sık rastlanmaktadır.
Hastalık etkeni Avian patogen E. coli (APEC), gram negatif, sporsuz ve genellikle hareketli, fakültatif ve anaerobik bir bakteridir.
E.coli ve enterobacteriacea familyasındaki bakteriler evcil memelilerin normal bağırsak florasında bulunurken kafes kuşlarının, özellikle de muhabbet kuşlarının sindirim sisteminde bulunmamaktadır. E.coli, stres durumlarında veya diğer hastalık durumlarında sekonder olarak hastalık yapar. Kanaryalarda Canidida albicans enfeksiyonuna fırsatçı olarak katılır.
Bulaşma çoğunlukla, yumurtanın kontaminasyonu (kloakada, yumurta folluklarında, kirli altlıklardan), direkt temas ile, solunum yolu ile (kontamine hava kesesi) ve en çokta dışkıyla bulaşık yem ve sular sebebiyle görülür.
Hastalık iki formda seyreder. Kolibasilloz formda; Genelde bakteriyer veya viral bir enfeksiyon varlığında sekonder enfeksiyona stres, uygunsuz yetiştirme şartlarında primer enfeksiyon oluşturur. Halsizlik, iştahsızlık, durgunluk, güç ve hırıltılı solunum görülür. Kolisepsisemik form ise daha çok genç civcivlerde görülür, yumurtadan çıktıktan sonraki 6.-8. günlerdeki yavrularda daha çok görülür ve yüksek oranda ani ölümlerin sebebi olarak açıklanır.
E.coli, tavuk, hindi, tavus kuşu ve keklikte granüloma neden olabilir. Kanat ve bacak eklemlerinde şişlikler meydana gelebilir. Bu durumlarda Salmonellozisle karıştırılabilir.
Nekropside (otopside); Septisemi olgularında karaciğer büyümüş, yeşilimsi renktedir, bazı olgularda üzerinde çok küçük nekrotik odaklar bulunur. Dalakta büyüme ve üzerinde odaklar, miyokartta yangısal reaksiyonlar ve nekrotik odaklar bulunur. Perikarditis, peritonitis, hava kesesi yangısı, yumurtadan yeni çıkanlarda göbek yangısı (omfalitis), ergin hayvanlarda yumurta kanalı yangısı (salpingitis), eklem yangıları (artritis) ve embriyo ölümleri gözlenebilen otopsi bulgularıdır.
Koli Basili Enfeksiyonu ve Korunma
Hastalıktan korunmak için, kafes ve altlık temizlikleri rutin olarak ve uygun yöntemlerle yapılmalıdır. Suluklar uygun dezenfektanla temizlenmeli, belirli aralıklarda kaynatılarak sterilize edilmelidir. Sular günlük olarak değiştirilmeli ve temiz olduğu bilinen sular tercih edilmelidir. Yem olarak kaynağı bilinen, kapalı ambalajlarda yemler tercih edilmelidir. Bunun dışında üretim yapılan yerlerde, kirli ve pis yumurtalar, temizlenmeden ve ilaçlama yapılmadan kuluçka makinelerine konmamalıdır. Kuluçka makineleri, yumurta konmadan önce dezenfekte edilmiş olmalıdır.